Các địa phương đều thực hiện nghiêm Quyết định số 74/2013/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bắc Giang về “Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội và một số lễ nghi, sinh hoạt cộng đồng khác trên địa bàn tỉnh Bắc Giang”. Một số địa phương đã quy định hình thức tổ chức đám cưới thống nhất theo quy ước làng văn hóa như: không hút thuốc lá, không uống nhiều rượu. Ở nhiều địa phương, đoàn thanh niên đứng ra làm chủ hôn, trang trí đám cưới, dẫn chương trình, tổ chức các hoạt động văn nghệ; cô dâu mặc áo dài dân tộc. Tiêu biểu như: "Cưới văn minh, tiết kiệm" của Đoàn Thanh niên xã Lão Hộ, huyện Yên Dũng; "Đám cưới an toàn giao thông"  ở các xã: Việt Ngọc, Tân Trung, Quang Tiến, Đại Hóa, Cao Thượng, thị trấn Cao Thượng (huyện Tân Yên); cưới theo nếp sống văn minh nhưng vẫn bảo tồn nét đẹp truyền thống trong đám cưới của đồng bào các dân tộc: Sán Chí (xã Kiên Lao), Nùng (xã Trù Hựu), Sán Dìu (xã Giáp Sơn) huyện Lục Ngạn; Dao (xã Tuấn Mậu), Cao Lan (xã Yên Định) huyện Sơn Động; lễ cưới và lễ ăn hỏi, đón dâu ở xã An Lập, huyện Sơn Động chỉ gọn nhẹ trong 1 ngày.... Những tiến bộ trên được dư luận đồng tình và đánh giá cao.

 

Ảnh minh họa

Việc tổ chức tang lễ trên địa bàn tỉnh theo đúng định hướng trang nghiêm, tiết kiệm, đậm nghĩa tình. Công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân trong tỉnh thưc hiện việc tang theo nếp sống văn minh được thực hiện có hiệu quả; các đám tang đều được thực hiện theo nếp sống văn minh, hạn hế tối đa các hủ tục, hình thức hỏa táng được nhiều gia đình sử dụng. Các gia đình khi có người thân qua đời đều báo cáo khai tử với chính quyền địa phương, khu dân cư và nhận được sự giúp đỡ của cộng đồng. Các địa phương đã thành lập Ban lễ tang phối hợp cùng gia đình tang chủ tổ chức lễ tang chu đáo. Ở nhiều địa phương, Ban tổ chức lễ tang đã chuẩn bị sẵn vòng hoa luân chuyển để phục vụ việc phúng viếng, dùng băng đĩa thay đội nhạc hiếu vừa tiết kiệm vừa đảm bảo sự trang nghiêm trong lễ tang, tiêu biểu như: xã Phương Sơn huyện Lục Nam; xã An Lập huyện Sơn Động; xã Hồng Giang, Kiên Thành, Cấm Sơn, Tân Hoa huyện Lục Ngạn; xã Việt Ngọc, Quang Tiến, Thị trấn Nhã Nam huyện Tân Yên. Hình thức hỏa táng bước đầu được một số gia đình ở huyện Hiệp Hòa, Lục Ngạn, Yên Dũng, Việt Yên và Thành phố Bắc Giang lựa chọn và đang có chiều hướng nhân rộng... góp phần đảm bảo vệ sinh môi trường.

Việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang của đồng bào dân tộc thiểu số đã từng bước chuyển biến, các hủ tục lạc hậu, mê tín, đón thầy cúng đã giảm. Đối với đồng bào công giáo, việc tổ chức tang lễ cũng đã giảm bớt các nghi lễ rườm rà tại nhà thờ, chỉ làm lễ tại nhà sau đó an tang. Lễ viếng, đưa tang không sử dụng đội kèn nhà thờ, chỉ sử dụng nhạc tang như đồng bào không theo tôn giáo; thời gian và các nghi lễ tổ chức đám tang đều đảm bảo theo quy định của địa phương.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang vẫn còn một số tồn tại như trong việc cưới vẫn còn một số đám cưới chưa thực hiện nếp sống văn minh, vẫn tổ chức lễ cưới mang tính phô trương, lãng phí, tổ chức tiệc cưới hai đến ba lần, nhất là trong các gia đình khá giả, có mối quan hệ rộng; tình trạng tổ chức nhạc sống mở loa quá to, uống quá nhiều rượu gây mất an toàn giao thông... vẫn diễn ra gây dư luận không tốt trong nhân dân. Trong việc tang, bên cạnh những chuyển biến tích cực, rõ rệt, việc thực hiện các quy định về nếp sống văn minh trong việc tang vẫn còn tồn tại, hạn chế như: một số đội nhạc hiếu vẫn còn mở loa quá to, hiện tượng khóc thuê vẫn còn ở một số đám tang; việc thực hiện luân chuyển vòng hoa trong đám tang chưa trở thành phổ biến; nạn cờ bạc qua đêm ở đám tang vẫn còn; việc xây cất mộ sau khi cải táng ở một số địa phương chưa thống nhất ảnh hưởng xấu đến cảnh quan, môi trường...

Để phát huy những kết quả đạt được, đồng thời khắc phục những tồn tại, hạn chế trong thực hiện nghiêm Quyết định số 74/2013/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bắc Giang trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang cần tập trung thực hiện tốt các nội dung sau:

Một là, trước khi tổ chức lễ cưới, việc thực hiện các nghi lễ có tính phong tục, tập quán cần tổ chức đơn giản, gọn nhẹ, không tổ chức ăn uống linh đình; thực hiện đăng ký kết hôn tại trụ sở UBND xã, phường, thị trấn theo quy định của pháp luật; cán bộ, công chức, viên chức, sỹ quan, chiến sĩ các lực lượng vũ trang tổ chức đám cưới cho bản thân, cho con phải báo cáo với Thủ trưởng cơ quan, đơn vị trực tiếp quản lý.

Hai là, khi tổ chức lễ cưới, nên lựa chọn thời gian tổ chức lễ cưới không làm ảnh hưởng đến thời gian làm việc theo quy định của nhà nước; trang trí lễ cưới và trang phục cô dâu, chú rể lịch sự, phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc; tổ chức tiệc trà hoặc tiệc mặn thực hiện trong một ngày. Khách mời dự tiệc cưới trong phạm vi họ hàng, láng giềng gần gũi và bạn bè, đồng nghiệp thân thiết. Nếu tổ chức tiệc mặn không mời quá 360 người, mỗi mâm cỗ chỉ sử dụng một chai rượu 650 ml hoặc mỗi người không quá 01 chai bia (lon bia); không mời thuốc lá.

Ba là, khi đi ăn hỏi, đưa đón dâu, dự tiệc cưới không dùng ô tô công; nếu hai gia đình có điều kiện không sử dụng quá 10 ô tô loại 04 chỗ, 02 ô tô trên 4 chỗ, 20 xe máy và phải tuân thủ các quy định của pháp luật về an toàn giao thông, trật tự công cộng; âm nhạc trong đám cưới âm thanh đảm bảo không vượt quá độ ồn cho phép, không mở nhạc trước 06 giờ sáng và sau 22 giờ đêm.

Bốn là, cán bộ công chức, viên chức, sỹ quan, chiến sĩ các lực lượng vũ trang không mời, không dự đám cưới trong giờ làm việc; nghi lễ tổ chức đám cưới được thực hiện theo phong tục, tập quán, bản sắc văn hóa dân tộc ở từng địa phương nhưng không được trái với quy định của pháp luật hiện hành; khuyến khích thực hiện việc cưới theo các hình thức: Báo hỷ thay cho mời dự lễ cưới, tiệc cưới; mặc trang phục truyền thống theo bản sắc văn hóa dân tộc trong lễ cưới; tổ chức tiệc trà thay cho tiệc mặn; tổ chức tại gia đình hoặc nhà văn hóa, hội trường cơ quan; đặt hoa tại đài tưởng niệm, nghĩa trang liệt sĩ, làm từ thiện hoặc trồng cây lưu niệm ở địa điểm công cộng, di tích lịch sử trong ngày cưới.

Năm là, trước khi tổ chức việc tang, gia đình có người qua đời cử người báo cáo chính quyền xã, phường, thị trấn làm thủ tục khai tử. Thành lập Ban lễ tang để tổ chức lễ tang theo đúng quy định. Trường hợp người chết không có gia đình, người thân thì chính quyền cơ sở cùng các đoàn thể hoặc cơ quan, đơn vị và bà con hàng xóm nơi có người chết có trách nhiệm tổ chức đám tang chu đáo. Việc khâm liệm, quản ướp thi hài thực hiện theo đúng quy định. Xóa bỏ các hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan trong đám tang.

Sáu là, thời gian từ khi người chết đến khi đưa tang không quá 48 giờ. Nếu người chết do bị bệnh dịch không để quá 24 giờ. Gia đình tang chủ không làm cơm mời khách đến thăm viếng và đưa tang. Khi tổ chức lễ viếng, Ban lễ tang chuẩn bị một số vòng hoa luân chuyển cho các đoàn đến viếng. Nhạc tang có âm lượng vừa phải, không cử nhạc tang trước 6 giờ sáng và sau 22 giờ đêm. Việc chuyển cữu (lúc 24 giờ) được cử nhạc tạng nhưng không làm ảnh hưởng đến các gia đình lân cận. Khuyến khích sử dụng băng đĩa nhạc thay cho đội nhạc tang. Không thực hiện ca kèn, chèo đò, giáo ngựa, khóc mướn.

Bẩy là, khi đưa tang và an táng, Ban lễ tang mời đại diện các cơ quan, đoàn thể, các hộ gia đình trong thôn, bản, tổ dân phố có mặt để đưa tang. Khi đưa tang phải tuân thủ quy định của pháp luật về an toàn giao thông, trật tự an toàn công cộng, không rắc vàng mã, tiền âm phủ, tiền Việt Nam hoặc tiền nước ngoài trên đường, không đốt vàng mã tại nơi an táng. An táng đúng theo quy định của địa phương.

Tám là, khuyến khích các hình thức hỏa táng, điện táng hoặc mai táng một lần, các tuần tiết theo phong tục (tuần đầu, 49 ngày, 100 ngày, giỗ đầu, giỗ hết, cải táng) chỉ thực hiện trong ngày và tổ chức trong nội bộ gia đình, không mời khách.

                                                                                                Phòng VHVN