Ảnh minh họa

Nội dung các tin giả, tin sai sự thật chủ yếu là tung tin sai sự thật về diễn biến dịch bệnh tại các điểm nóng như Bắc Giang, Bắc Ninh, thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Nam; xuyên tạc về các biện pháp phòng, chống dịch bệnh của Đảng, Chính phủ, cơ quan chức năng và các địa phương, như: Thông tin thất thiệt về hình ảnh được cho là “xác chết của bệnh nhân Covid-19 tại Thành phố Hồ Chí Minh”; thông tin sai sự thật về đoạn tin nhắn được cho là của Bộ Y tế cung cấp thông tin về một nghiên cứu của Singapore cho rằng, dịch bệnh Covid-19 là do một loại vi khuẩn bị nhiễm phóng xạ gây ra đông máu và làm chết người; thông tin có thể điều trị bệnh nhân nhiễm Covid-19 bằng thuốc kháng sinh, kháng viêm và chống đông máu... Nổi cộm là vụ việc tạo dựng và chia sẻ câu chuyện "bác sĩ Khoa" rút ống thở của người nhà để nhường cho sản phụ …

Đây không phải là lần đầu tiên tin giả về dịch bệnh Covid-19 xuất hiện tràn lan trên Internet, mạng xã hội. Theo thống kê của Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử, Bộ Thông tin và Truyền thông, năm 2020, lực lượng chức năng đã xử lý hơn 1.000 trường hợp vi phạm trên mạng xã hội về đưa tin sai, bịa đặt về tình hình dịch Covid-19 ở nước ta. Đặc biệt, trong những tháng đầu năm 2021, Trung tâm Xử lý tin giả Việt Nam đã công bố “dán nhãn” 37 tin giả; cập nhật 38 tin, xử phạt các cá nhân đưa thông tin giả, sai sự thật từ cơ quan báo chí; tổng đài 18008108 hướng dẫn người dân về báo tin giả tiếp nhận 2.395 cuộc gọi đến... Trong đó, các tin giả liên quan dịch bệnh đang là thông tin được cảnh báo và xử phạt hành chính nhiều nhất thời gian gần đây.

Tin giả, tin sai sự thật lan đi với tốc độ nhanh chóng do một số người thiếu thông tin, thiếu hiểu biết và thiếu ý thức trách nhiệm đã nhấn các nút “like” (thích), “share” (chia sẻ), làm cho tình hình xã hội thêm phức tạp, gây khó khăn cho công tác phòng, chống dịch Covid-19. Hệ lụy từ tin giả, tin sai sự thật là vô cùng nghiêm trọng, có thể gây khủng hoảng niềm tin, bất ổn xã hội và làm ảnh hưởng lớn đến nỗ lực chống dịch của cả hệ thống chính trị.

Trước tình hình đó, Đảng, Nhà nước, Chính phủ, cơ quan chức năng và các địa phương đã có nhiều văn bản chỉ đạo và biện pháp tăng cường xử lý các tin giả, tin sai sự thật về dịch bệnh Covid-19; qua đó hàng loạt vụ tung tin giả liên quan dịch bệnh Covid-19 đã bị cơ quan chức năng ở nhiều địa phương phát hiện, xử lý.

Ngày 17/6/2021, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội. Theo đó, quy tắc ứng xử cho tổ chức, cá nhân, đó là: (1) Tìm hiểu, tuân thủ các điều khoản hướng dẫn, sử dụng các nhà cung cấp dịch vụ mạng xã hội trước khi đăng ký, tham gia mạng xã hội; (2) Chia sẻ những thông tin có nguồn chính thống, đáng tin cậy; (3) Có các hành vi, ứng xử phù hợp với những giá trị đạo đức, văn hóa, truyền thống của dân tộc Việt Nam; không sử dụng từ ngữ gây thù hận, kích động bạo lực, phân biệt vùng miền, giới tính, tôn giáo; (4) Không đăng tải những nội dung vi phạm pháp luật, các thông tin xúc phạm danh dự, nhân phẩm, ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; (5) Không sử dụng ngôn ngữ phản cảm, vi phạm thuần phong mỹ tục; không tung tin giả, tin sai sự thật; không quảng cáo, kinh doanh dịch vụ trái phép... gây bức xúc trong dư luận xã hội, ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội.

Ngày 20/7/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 78/NQ-CP về chuyên đề phòng, chống dịch Covid-19, phân công Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo tốt công tác truyền thông, cung cấp thông tin kịp thời để nhân dân hiểu, bình tĩnh, chia sẻ, ủng hộ và tích cực thực hiện các giải pháp phòng, chống dịch. Trên cơ sở đó, ngày 23/7/2021, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Văn bản số 2765/BTTTT-PTTH&TTĐT thực hiện Nghị quyết số 78/NQ-CP của Chính phủ và tăng cường xử lý tin giả, tin sai sự thật về Covid-19 trên mạng gửi các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ; UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Bộ Công an khuyến cáo người dân khi tiếp cận thông tin về dịch bệnh Covid-19 trên không gian mạng cần bình tĩnh, tỉnh táo sàng lọc thông tin, nhận diện rõ các thông tin xuyên tạc, giả mạo. Khi tiếp nhận thông tin, xem thông tin đó đến từ nguồn nào; cảnh giác, thận trọng nếu nguồn thông tin không rõ ràng.

Để góp phần ngăn chặn tin giả, tin sai sự thật về tình hình dịch bệnh Covid-19, trong thời gian tới, cần thực hiện tốt một số nội dung sau:

Một là, thông tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân để chủ động nhận diện được tin giả, tin sai sự thật về tình hình dịch bệnh Covid-19 từ đó không nghe theo, không làm theo và không phổ biến, không chia sẻ làm phức tạp thêm tình hình.

Hai là, tuyên truyền về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, Nghị quyết của Chính phủ, các văn bản, quy tắc của cơ quan chức năng, các địa phương về vấn đề tham gia mạng xã hội để mọi người chấp hành nghiêm, không vi phạm, tuân thủ pháp luật, không tuyên truyền, không chia sẻ những thông tin giả, sai sự thật về tình hình dịch bệnh Covid-19.

Ba là, đấu tranh phê phán với những tin giả, tin sai sự thật về tình hình dịch bệnh Covid-19, khi phát hiện tin giả, tin sai sự thật kịp thời cung cấp cho cơ quan chức năng để có biện pháp ngăn chặn, xử lý./.

             Nguyễn Thảo